در منابع مسيحيت، حضرت عيسي عليه السلام

حضوري كم رنگ دارد و چندان از ويژگي­ها و خصوصياتش گفت‌وگو نمي­شود.

از لابه‌لاي كتاب مقدس به برخي صفات رفتاري آن حضرت دست مي­يابيم كه به آن مي­پردازيم:

جيمز هاكس در قاموس كتاب مقدس، عيسي را

شخصي معتدل القامه با موهاي مي گون و طلايي رنگ و صاف

كه در مقابل گوشها مجعد و درخشان بود توصيف مي­كند.

موهايش را به دو نيم تقسيم مي­كرد. پيشانيش مستوي و نرم بود،

رويش بي عيب و مايل به قرمزي بود و ريش كامل و تمام، به رنگ موي سرش داشت.

داراي چشماني کبودرنگ و درخشنده و دستاني خوش ترکيب بود

در مقابل، منابع اسلامي ما خصوصاًَ روايات اهل بيت عليهم السلام

دربارة شخصيت عيسي بن مريم عليه السلام اطلاعات

مفيدي ارائه مي­دهد كه به آن اشاره مي­شود.

از نظر ظاهري، داراي قامتي ميانه، سيمايي سفيد مايل به سرخي

و موهاي مجعد بود. همچون برخي پيامبران، مختون متولد شد.

در سه سالگي، حجت خدا بر بندگان خدا و حتي بر يحيي عليه السلام بوده

و در هفت سالگي به رسالت رسيد؛ اما در سي سالگي بود

كه مأموريت يافت رسالت خود را بر بني اسرائيل آشكار كند.

در كوه ساعير بود كه از سوي خداوند به وي وحي رسيد و در زمان عروج، سي و سه ساله بود.

با عنايت به روايات و برخي ملاقات­هاي معتبر مي­توان در اين باره گفت: حضرت مهدي عليه السلام شبيه ترين مردم به پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم است و هنگام ظهور، بين سي تا چهل ساله به نظر مي­رسد. او جواني است زيباروي كه چهره اش همانند ماه يا ستاره تابان است. رنگ چهره و پوست آن حضرت، رنگ عربي است؛ يعني رنگش سفيد مايل به سرخي (گندم گون) است كه كمي به زردي ميل دارد. گونه­ هاي حضرت، كم گوشت است. بر گونه راست او خال سياهي وجود دارد و بر پيشاني وي اثر سجده نمايان است. داراي پيشاني بلند و درخشان و بيني كشيده و باريك است. ابروهايش بلند و كشيده، رخ او درخشان و چشمانش درشت، براق و به رنگ سياه است؛ دندان­هاي پيشين او از هم فاصله دارد و هيكلش همانند مردان بني اسرائيل است؛ ولي قامتي متوسط دارد. داراي شانه­هايي قوي و بزرگ، سينه‌اي فراخ، ساق­هايي باريك و دستاني ستبر كه بر كف دست راست خالي وجود دارد

القاب و اسماي بيان شده براي حضرت مسيح عليه السلام در اناجيل و قرآن كريم، هر يك جنبه­اي از رسالت او را بيان مي­كنند. مهم‌ترين اين اسما و القاب، بدين قرارند:

1. عيسي: منجي موعود مسيحيان را ابتدا يشوع (يهوشاعا، يسوع) مي­ناميدند كه واژه‌اي عبري و به معناي نجات خدا است. اين كلمه در ميان روميان و يونانيان به «يسوس» تبديل گرديد و همين واژه در زبان عربي «عيسي» شد انجيل، اين واژه را «خداوندِ نجات دهنده» معنا كرده است كه امت خويش را از گناهانشان خواهد رهانيد

2. پسر انسان: اين عنوان، بيش از هشتاد بار در عهد جديد بر آن حضرت اطلاق شده است. كتاب دانيال از پسر انسان نام مي­برد و او را شخصيتي مطرح مي­كند كه پيش از تنگي واپسين روز خواهد آمد و خدا، داوري و پادشاهي را به او خواهد سپرد. مسيحيان ايمان دارند كه عيسي آن روزها را تحقق مي­بخشد

3. پسر خدا: اين لقب در عرف مسيحيان به معناي تولد جسماني عيسي از خدا نيست؛ بلكه منظور از اين لقب، آن است كه ايمانِ خود را به ارتباط صميمانه و استوار عيسي با خدا بيان كنيم

4. مسيح: مسيح را مي­توان نام دوم عيسي دانست . انجيل چهارم پر از لفظ مسيح از كلمه عبري ماشياح (مسياح) به معناي «تدهين شده» است. در دين يهود، افراد را به منظور مأموريت­هاي مهم مذهبي با روغن مخصوص مسح مي­كردند؛ به همين سبب، چنين افرادي از ويژگي­هاي خاصي برخوردار بودند و ميان مردم افرادي مقدس و محترم شناخته مي­شدند

در قرآن كريم از عيسي عليه السلام با نام­هاي «مسيح»، «روح­الله»، «عبدالله»، «مبارك» و «كلمة الله» نام برده شده است. در منابع روايي نيز «روح­الله» لقب عيسي بن مريم است. از ديگر القاب وي مي­توان به «معلم الخير (استاد نيكي)» و «روح­الأمين» اشاره كرد

در روايات و احاديث رسيده، لقب­هاي متعددي براي امام زمان عليه السلام ذكر شده‌اند. هر يك از اين القاب، به بخشي از صفات و ويژگي­ها و آثار وجودي آن امام همام اشاره دارند كه به تعدادي از آن‌ها اشاره مي­كنيم:

ماجراي مصلوب شدن حضرت عيسي عليه السلام از ديدگاه مسيحيان با اسلام متفاوت است. اناجيل­ چهارگانه، به طور مشروح به بيان ماجراي دست‌گيري و مصلوب شدن حضرت عيسي پرداخته­اند.

پدر حضرت مهدي عليه السلام، حضرت امام عسكري عليه السلام و نرجس، مادر ‌آن حضرت است كه مليكه، دختر يشوع، فرزند قيصر، پادشاه روم است. آن بانو، از اولاد حواريين و به شمعون، وصي حضرت مسيح عليه السلام منسوب بود كه هنگام اسارت، نام خود را نرجس نهاد تا شناخته نشود هنگامي كه به حضرت حجت عليه السلام حامله شد و نور وجود مقدس آن حضرت او را فرا گرفت، صيقل نام نهاده شد. وقتي كه حضرت مهدي عليه السلام متولد شد، بر مادر خود سلام كرد و هنگامي كه امام حسن عسكري عليه السلام به نرجس خاتون از آنچه بعد از وفاتش بر آنان وارد خواهد شد، خبر داد، از حضرت خواست تا از خدا بخواهد كه وفاتش را پيش از وفات امام عليه السلام قرار دهد؛ لذا نرجس  عليها السلام در زمان حيات امام از دنيا رفت و بر قبر او لوحي است كه بر آن نوشته شده است: «اين است قبر مادر «م ح م د»

ولادت حضرت مهدي عليه السلام در شب جمعه، نيمه شعبان در شهر سامراء، پايتخت عباسيان، در سال 255ق بوده است. بين حاكمان و زمامداران غاصب خلافت و دستگاه حكومت طاغوت، اضطراب و نگراني­هايي وجود داشت. اخبار و احاديثي به خصوص از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم رسيده بود كه از تولد فرزندي براي امام حسن عسكري عليه السلام خبر مي­داد؛ فرزندي كه تاج و تخت ستمگران را واژگون و عدل و داد را در سرتاسر گيتي برقرار خواهد كرد، و اين مطلب به گوش زمامداران رسيده بود. در اين اوضاع و شرايط، معتصم عباسي، هشتمين خليفه عباسي كه حكومتش از سال 218ق آغاز شده بود، دستور داد از تولد نوزادان جلوگيري كنند. اين دستور، به كشته شدن شماري از مادران بي­گناه منجر شد. او قابله­هايي را پنهاني به خانه­ها فرستاد تا از زنان باردار خبر دهند.

با نزديك شدن تولد حضرت مهدي عليه السلام واحساس خطر زمامداران جبار عباسي، معتصم در صدد برآمد تا از تولد اين نوزاد جلوگيري كند و اگر پديد آمد و بدين جهان پاي نهاد، او را از ميان بردارد؛ اما مشيت الهي بر اين قرار گرفت كه آثار حمل در نرجس خاتون، مادر آن حضرت پوشيده مانَد. حجت حق از گزند آسيب‌ها نجات يافت و برخلاف همة تلاش‌ها پا به عرصه وجود گذاشت.

از نگاه منابع اسلامي، يهوديان در هنگام تولد حضرت مسيح، تهمت­ها و نسبت­هاي ناروايي درباره مريم رواج دادند كه گويي او زني آلوده دامن است. در قرآن كريم، اين اتهام زشت يهوديان به حضرت مريم، «بهتاني عظيم» قلمداد شده است و سخت به نكوهش يهوديان مي­پردازد و مي­فرمايد:

تولد معجزه­ آسا

 مادر حضرت عيسي عليه السلام، منجي موعود مسيحيان، بدون واسطه پدر و از روح‌القدس باردار شد. شوهرش يوسف، اراده كرد او را به پنهاني رها كند؛ اما فرشته خداوند در خواب بر وي ظاهر شده، گفت: «اي يوسف، پسر داوود! از گرفتن زن خويش مريم مترس؛ زيرا آنچه در وي قرار گرفته است، از روح­القدس است و او پسري خواهد زاييد و نام او را عيسي خواهي نهاد؛ زيرا او امت خويش را از گناهانشان خواهد رهانيد.» چون يوسف از خواب بيدار شد، چنانچه فرشته خداوند بدو امر كرده بود، به عمل آورد و زن خويش را گرفت و تا پسر نخستين خود را نزاييد، او را نشناخت و او را عيسي نام نهاد.»

در اين نوشتار، به مقايسه گونه شناسي منجي موعود دو دين ابراهيمي اسلام (شيعه) و مسيحيت مي­پردازيم؛ يعني با بيان ماهيت و نوع منجي، مي­توانيم به تبيين مواردي همچون ماهيت موعود، ماهيت وعده، رسالت معنوي يا اجتماعي، نقش كيهان شناختي موعود و…. دست يازيم تا در ساية اين واكاوي و بررسي، به اين پرسش، پاسخ دهيم كه آيا منجي موعود مسيحيت، قابل انطباق با منجي موعود شيعه مي باشد يا نه؟ و در هر صورت، منجي واقعي كيست؟ آيا يك منجي مي آيد يا دو منجي، يا احتمال ديگري در ميان است؟ اين امر مي تواند فضايي مناسب را براي گفت‌وگو ميان اسلام و مسيحيت فراهم آورده و در نزديك‌تر شدن ديدگاه پيروان اين دو دين به يك‌ديگر به شايستگي كمك كند.